Gotovo po pravilu, kada govorimo o filmovima nominovanim za nagradu Oskar, u konkurenciji bude nekoliko biografskih filmova. Upravo ovaj žanr oduvijek je privlačio pažnju filmske javnosti, a naročito ako je biografija glavnog lika zanimljiva i kontroverzna. Ove godine jedan od biografskih filmova koji je nominovan za „Oskar“ jeste i „United States vs. Billie Holiday“. Jedna baš takva, kontroverzna i više nego interesantna biografija, tema je ovog filma u kojem je Andra Dej (Andra Day) nedavno osvojila nagradu Zlatni globus za najbolju glavnu žensku ulogu. Ovom nagradom u velikoj mjeri povećala je sebi šanse za osvajanje prestižne nagrade Oskar.
Piše: Vedran Grahovac
Radnja filma smještena je u četrdesete godine prošlog vijeka i prati pjevačicu Bili Holidej. Zbog izvođenja njene pjesme „Čudno voće“, a koja zapravo govori o linčovanju Afroamerikanaca, ali i zbog njenog konzumiranja droga, američki FBI joj je bio stalno za petama i pratio je na nastupima. Zapravo, droga je bila samo izgovor da se ova pjevačica zatvori i spriječi u izvođenju pjesme, koja je bila simbol mnogih potlačenih u to doba u Americi. Uprkos tome, Bili Holidej je pjesmu izvodila, ali i dalje koristila opijate.
Pjesmu „Čudno voće“, reditelj koristi kao jedan od centralnih motiva u okviru kojeg gradi nevjerovatno snažnu priču. Ta priča je samo dio života popularne pjevačice. Pjevajući ono što joj je na duši bila je simbol žene sa kojom su se poistovjećivale mase. Najčešće one potlačene i obespravljene, koje su tek čekale svoja građanska prava. „United States vs. Billie Holiday“ je emotivan portret istinskog umjetnika koji je po svaku cijenu slijedio sebe i svoje principe. Uprkos tome što ti principi nisu smjeli da se prate i što se zbog njih završavalo u zatvoru.
Takođe, ovo je priča o jednoj tragičnoj sudbini koja je imala svojih svijetlih trenutaka. Oni su bili oličeni u slavi i popularnosti pjevačice, ispod koje se zapravo krio mrak, tuga i velika samoća. Njena sudbina više je nego kompleksna, a u velikoj mjeri uzroci njene tragičnosti vuku korijene iz djetinjstva. Upravo tu leži suština mnogih problema, a koji su ostavili dubok trag na ovu veliku pjevačicu. Ti ožiljci, donekle su je odredili za cijeli život i bili samo jedan od uzroka njenih „bolova“ i svega onoga što je kasnije proživljavala. Izlaz iz tih „bolova“ bili su droga i opijati.
U tom smislu, „United States vs. Billie Holiday“ je bolan prikaz umjetnikove borbe sa okolinom, ali i samim sobom. Boreći se sa sopstvenim demonima i mrakom u njoj Bili Holidej je bila prosto rastrgana na nekoliko „frontova“. Onih ličnih i emotivnih, koje pratimo kroz njen odnos sa dva muškarca i nekoliko žena, ali i kroz odnos koji se tiče njene borbe sa američkom državom kroz sudske postupke. Uprkos svim tim frontovima, bila je puna energije, bar za stvaranje i nastupe, nju je krasio poseban duh i šarm.
U ulozi pjevačice sjajno se snašla Andra Dej. Iako prije ovoga nije imala značajnijih uloga, ovu je odigrala zaista maestralno. Njene muzičke izvedbe, a koje čine veći dio filma, emotivne su, snažne i daju filmu poseban kvalitet. Upravo za ovu ulogu dobila je nagradu Zlatni globus i postala prva afroamerička glumica, u posljednjih 35 godina, koja je dobila ovo priznanje. Uloga za koju će Andra Dej vjerovatno osvojiti „Oskara“, što ne bi bilo nezasluženo.
Na kraju, možemo reći da se radi o vrlo dobroj biografskoj drami. Dobra fotografija i scenografija zaslužuju posebne pohvale. Upravo ta scenografija zajedno sa glumačkim kostimima doprinose atmosferi stare Amerike i prošlih vremena. Ono što filmu daje poseban šarm, duh i kvalitet, jeste briljantna uloga Andre Dej, kao i muzika koju ona izvodi. „United States vs. Billie Holiday“ je emotivan film koji nas upoznaje sa tragičnom sudbinom velike umjetnice koja se borila sama protiv svih i do posljednjeg dana ostala svoja. Film o ženi kakva se ne rađa često.
Godina: 2021.
Država: Amerika.
Režija: Lee Daniels.
Scenario: Suzan-Lori Parks, Johann Hari.
Uloge: Andra Day, Leslie Jorda, Miss Lawrance, Natasha Lyonne, Trevente Rhodes.
Drama: Drama, biografski.
Trajanje: 130 minuta.
