Verbalni okršaji srpskog člana Predsjedništva BiH i lidera SNSD-a Milorada Dodika sa opozicijom na posljednjoj sjednici Narodne skupštine RS, analize “privrednog čuda Srpske” i ponovno pokretanje priče o mirnom razdruživanju, nekako su u medijsku sjenu bacili još jednu zanimljivu tezu koju je Dodik nedavno izrekao. Naime, on je poručio da bi Republika Srpska, da nije “sputavana” u BiH, najkasnije za tri godine postala punopravna članica Evropske unije.
Piše: eTrafika.net
“Najefikasniji put ka EU je da se podijelimo i da samostalno ispunjavamo uslove za članstvo. Republika Srpska bi kao samostalna država za tri godine ispunila sve zahtjeve koje je postavila EU i postala njena nova članica”, izjavio je Dodik za novinsku agenciju ANA-MPA.
Iako je lider SNSD-a poznat kao političar koji, najblaže rečeno, voli da daje bombastične izjave i obećanja, on je istovremeno i dalje najmoćnija politička figura iz RS, zbog čega je eTrafika, ipak, riješila da provjeri koliko je ova najnovija Dodikova ideja potkrijepljena realnim činjenicama. Provjerili smo i kakva su iskustva sa brzinom evropskih integracija imali naši najbliži susjedi, te da li se Dodik opet malo zanio i rekao nešto što bi moglo da mu koristi samo za dnevnopolitičke potrebe.
Nemoguća brzina
Ako to pitanje postavite stručnjaku za međunarodne odnose iz Beograda i nekadašnjem ambasadoru Srbije u Bjelorusiji, Srećku Đukiću, odgovor je jasan – Dodikova priča, kako kaže, “nema veze s mozgom“.
“U istoriji Evropske unije nije se dogodilo da neka zemlja u tako kratkom roku postane njena punopravna članica. Takva kosmička brzina, da neko za tri godine postane članom EU, prosto je nemoguća i svako ko priča takve priče nema pojma o čemu govori. Tri godine traje sama procedura podnošenja prijave za kandidaturu u članstvo, a onda na sto dolaze na desetine strogih uslova koje zemlja kandidat treba da ispuni. To je decenijski proces i za mnogo sređenije države, sa dugom demokratskom tradicijom, a kamoli za ovo naše podneblje”, kaže Đukić za eTrafiku.
On, kao primjer koji bi eventualno mogao da se poredi sa Republikom Srpskom, navodi Srbiju koja je zahtjev za članstvo u Uniju podnijela još prije 12 godina.
“Zahtjev za članstvo službeno je predat još u vrijeme Borisa Tadića, a status kandidata Srbija je zvanično dobila u martu 2012. godine. Dakle, od tada je prošlo već devet godina, a približan datum eventualnog prijema Srbije u članstvo EU ne može čak ni da se nagađa. Na stranu to što lično smatram da bi eventualni pokušaj otcjepljenja od BiH bio izuzetno rizičan po Republiku Srpsku i njen opstanak. Čak i da se to jednog dana dogodi, proces njenog prijema u članstvo EU bio bi višedecenijski”, smatra Đukić.
Inače, posljednja država iz sastava bivše Jugoslavije koja je primljena u EU je Hrvatska, koja je tamo stigla 1. jula 2013. godine. Međutim, Hrvati su na taj dan morali da čekaju punih deset godina, budući da su zahtjev za kandidaturu u Brisel dostavili početkom 2003. godine.
Sjeverna Makedonija je službeni kandidat za ulazak u EU od 2005. godine, Crna Gora od 2010, dok Albanija na prijem čeka od 2014. godine.
Što se tiče BiH, ona je status potencijalnog kandidata dobila još prije 18 godina, 2003. godine, a zvaničan zahtjev za članstvo u EU podnijet je 15. februara 2016. godine. U međuvremenu, iz Evropske komisije vlastima u BiH dostavljen je spisak od 14 kriterijuma, podijeljenih u četiri grupe, koje vlasti entiteta, kao i one na nivou BiH moraju da ispune kako bi se uopšte nadali početku ozbiljnijih pregovora sa Briselom o prijemu u EU. Navedeni kriterijumi podijeljeni su u grupe – Demokratija i funkcionisanje institucija, Vladavina prava, Osnovna prava i Reforma javne uprave.
“Evropi nisu potrebni siromasi i prosjaci”
Ekonomista Aleksa Milojević za eTrafiku kaže, da nijedan od navedenih uslova, predviđenih kriterijumima EU, vlasti u Republici Srpskoj i BiH ni približno ne ispunjavaju.
“Tvrdnju da bi Republika Srpska, da je samostalna, za tri godine postala članicom EU može da iznese samo neko ko je potpuno van pameti! Ako nije van pameti, onda je takvom izjavom Dodik mogao isključivo da cilja na najneobrazovaniji sloj građana u Srpskoj. Žalosno je što to moram da kažem, ali djeluje mi da su upravo takvi, neobrazovani i primitivni, oni kojima se najlakše manipuliše i koji vjeruju čak i u najfantastičnije priče svoga vođe, redovno biračko tijelo na koje Dodik i njegova stranka računaju već godinama”, kaže Milojević za naš portal.
On, između ostalog ističe i to, da je za ulazak u EU, pored ispunjavanja strogih evropskih uslova i standarda koji se odnose na vladavinu prava, demokratije, reforme javne uprave i poštivanja temeljnih ljudskih prava, neophodno da svaka zemlja kandidat ima kakvu-takvu održivu ekonomiju. To, prema Milojevićevim riječima, sa Republikom Srpskom nikako nije slučaj.
“O kakvoj Evropskoj uniji, i to za tri godine, može pričati neko čija je ekonomija na samom evropskom dnu? Zar ima neko ko u takve bajke može da povjeruje? Ekonomija Republike Srpske je po svim pokazateljima najbliža nekoj zaostaloj afričkoj državi, a ne da govorimo ili da se poredimo sa evropskim ekonomijama. Mi već osjetno zaostajemo i za Federacijom BiH, čiji građani imaju veći BDP, veće plate i penzije. O kakvom članstvu u EU može da razmišlja zemlja u kojoj je pravosuđe maksimalno korumpirano i nalazi se pod direktnom kontrolom vladajućih političara? O kakvoj Evropi pričamo u zemlji gdje su tajkuni i moćnici zaštićeni pred zakonom, dok običan čovjek nema ni minimalnu zaštitu”, kaže Milojević.
Na naše pitanje da prokomentariše to što lider SNSD-a, u svojim javnim nastupima često voli da istakne kako je Republika Srpska “bolji dio BiH”, što je inače u skladu sa njegovim tvrdnjama i kako bi Srpska bez “balasta” zajedničke države za tri godine ušla u EU, Milojević odgovara, da je “takve budalaštine svakom ozbiljnom gotovo ispod časti da uopšte komentariše”.
“Činjenica je da je Republika Srpska trenutno tri puta više zadužena nego što njena privreda može da pokrije taj dug. Slikovito rečeno, na svaku zarađenu marku mi moramo da vraćamo tri! To niko ne može da izdrži i uskoro nam slijedi ekonomski kolaps. U isto vrijeme, mi smo pod vlašću Dodika i SNSD-a uspjeli da rasprodamo gotovo sve najvažnije resurse, za razliku od Federacije BiH. U Evropsku uniju ne ulaze siromasi i prosjaci, koji moraju da dižu kredite na Londonskoj berzi, po zelenaškim kamatama, kako bi mogli da isplate plate i penzije. Takvi Evropi nisu potrebni, osim za uzimanje najjeftinije radne snage. Čak i da nas tamo jednom prime, ne piše nam se dobro. U Evropskoj uniji bogati postaju još bogatiji, dok oni siromašni postaju još crnja sirotinja”, zaključuje Milojević.
