Na današnji dan, 28. marta 1868. godine, rođen je Alexei Maximovich Peshkov poznatiji kao Maksim Gorki, ruski književnik, politički aktivista, kao i osnivač socijalističkog realizma kao književnog pravca.
Gorki je rođen u Nizhny Novgorodu, gradu koji je u periodu između 1932. – 1990. u njegovu čast bio poznat pod imenom “Gorky”. Sa 11 godina kada ostaje bez oba roditelja, brigu o njemu preuzima baka. Godinu dana poslije odlučuje pobjeći od kuće.
Zanimljiv slučaj koji se može obilježiti i kao velika prekretnica u njegovom životu se dogodio u decembru 1887. godine, kada se Gorki odlučuje na veliki poduhvat pješačenja širom tadašnjeg Ruskog carstva koje je trajalo ukupno pet godina. Mijenjajući razne poslove, te prikupljajući utiske sredina u kojima je boravio, pokazali su se ključnim za autorova književna djela koja su uslijedila.
Pseudonim “Gorky” koji je predstavljavao njegovu ogorčenost i bijes prema životu u Rusiji, kao i spremnost da kroz tekstove izlaže gorku istinu, počeo je koristiti dok je kao novinar radio u časopisu “Kavkaz”.
Prva knjiga koja je objavljena, a ujedno je i značila početak njegove karijere kao pisca, bila je “Eseiji i Priče” koja je doživjela ogroman uspjeh. Poslije toga piše neprestano, gledajući na književnost ne kao na jednu estetsku praksu (iako je naporno radio na stilu i formi), nego kao moralni i politički akt koji bi mogao promijeniti svijet. Opisivao je živote ljudi u najnižim slojevima društva, otkrivajući teškoće, ponižavanja i brutalnosti s kojima se svakodnevno susreću, ali usprkos svim izazovima iskra njihove čovječnosti se ne gasi. Čitav svoj rad je temeljio na uvjerenju nerazdvojivosti pojmova vrijednosti i potencijala ljudske ličnosti.
Tokom života sprijateljio se sa velikim brojem tadašnjih revolucionara među kojima je bio i Vladimir Ilić Lenjin te Aleksandar Bogdanov. U periodu kada je pristupio Boljševičkoj partiji napisao je svoja najznačajnija književno-politička djela “Na Dnu”, dramu “Djeca Sunca” kao i roman “Majka”.
Tokom Boljševičke revolucije 1917. godine nakon što časopis “Novaya Zhizn” koji je bio u vlasništvu Gorkia, pada pod uticaj cenzure Boljševičke partije, njihovi odnosi postaju napeti. U to vrijeme Gorki objavljuje kolekciju eseja u kojemu kritikuje vlasti Boljševičke partije. Vladimira Lenjina opisuje kao “tiranina koji praksom nelagalnih hapšenja takođe nastoji uskratiti slobodu govora, kroz svoju taktiku zavjere”.
Maksim Gorki umro je 18. juna 1936. ubrzo nakon smrti njegovog sina. Danas je ostao upamćen kao oličenje ruske ikone, ilustrovan u mnogim umjetničkim djelima kao heroj koji je izrastao iz običnog naroda, niže klase, te utemeljitelj socijalističkog realizma.
Citati
– Voljenа ženа ne stаri.
– Živjeti je divno – čаk i kаd čovjek nije zаljubljen
– Život teče – ko gа ne stigne, ostаje sаm
– Ne budite rаvnodušni, rаvnodušnost je smrtonosnа zа ljudsku dušu.
– Ne može se biti neprijаtelj vаtre sаmo zаto što onа ponekаd opeče, vаljа se sjetiti dа onа uvijek grije.
– Ono što vjeruješ, to i postoji.
– Oprezno birаj prijаtelje zаto što imа ljudi koji su zаrаzni kаo bolest.
– Pristojnost zаhtijevа dа ljudi lаžu.
– Štа je čovjek okusio više gorčine, to žešće čezne zа slаtkim.
– Sаmo se glupаnu život čini jednostаvnim.
eTrafika.net
